Digitale vakantiefoto’s gemakkelijk rubriceren zonder alle bestandjes handmatig te bekijken? Deze vraag bracht Gerrit Baarda (1969), oprichter en eigenaar van ZIUZ, tien jaar geleden op het idee een handige softwaretool te schrijven waarmee gezichten en situaties op foto’s automatisch herkend worden en in een logische volgorde geplaatst. Tegenwoordig gebruiken politiekorpsen over de hele wereld zijn software om kindermisbruik op te sporen.

Door Berend Henk Huizing

Zijn producten moeten niet alleen wereldwijd verkopen maar maatschappelijk relevant zijn en bovendien de beste. Baarda is pas tevreden als zijn producten aantoonbaar impact hebben. ,,Daarom kiezen we er bewust voor onze kennis en expertise in te zetten voor organisaties die een belangrijke maatschappelijke functie vervullen. Dat doen we door praktische en gebruiksvriendelijke oplossingen te maken voor politie- en veiligheidsdiensten en bedrijven die zich bezighouden met het verpakken van medicijnen’’. 

Businessplan

Samen met zakenpartner Ed van den Brand (1959) richtte Baarda in 2002 ZIUZ op. Al gauw zetten ze toen 20.000 homevideo-tapes per jaar over op dvd’s voor klanten van Kruidvat. ,,Met onze software haalden we de interessante momenten uit een lange videoband, zo vulden we dvd’s met dierbare momenten voor klanten.’’ Via TNO kwam de politie bij hem terecht. ,,Zij worstelden met honderdduizenden foto’s en duizenden uren video na inbeslagname van usb-sticks, harddisks en dvd’s bij een vermoeden van kindermisbruik. Alles moest bekeken worden op bewijsmateriaal, een onmogelijke opdracht. TNO had iets gemaakt dat goed werkte maar heel technisch was en moeilijk in gebruik. Toen kwamen ze bij mij.’’ Een businessplan had Baarda niet, maar de vraag van de politie klonk hem als muziek in de oren. ,,Hier los ik een probleem mee op en draag ik bovendien bij aan het mooier maken van de wereld. We zijn gewoon begonnen en een jaar later was ons product klaar voor gebruik bij alle Nederlandse politieregio’s.’’ Inmiddels werkt de software bij opsporingsdiensten in 49 landen.

Road to impact

Om de voorsprong in deze nichemarkt te houden stelt Baarda hoge eisen aan zijn inmiddels 50 medewerkers verspreid over kantoren in Gorredijk, Amsterdam en New York. ,,Ik werk graag met nieuwsgierige autonome mensen. De lat ligt hoog en onze ambitie is groot. Van mijn medewerkers verwacht ik dat ze samen met mij kijken of we op de goede weg zitten. Die weg is soms belangrijker dan de stip op de horizon. Tien jaar geleden wist ik ook nog niks van onze camera en de pillenmachine en kijk nu eens waar we staan!’’ Zoals de markt en zijn klanten bewegen vraagt Baarda dat ook van zijn medewerkers. ,,Met halve inzet win je nu eenmaal geen marathon. Recreatieve rondjes lopen is prima, maar je wint niet. En ik wil winnen.’’ Hij is stellig van plan om in 2018 actief te zijn in 60 landen met de software die helpt bij de strijd tegen kindermisbruik. Met zijn pillenmachine wil Baarda over twee jaar 20 miljoen zakjes per dag verwerken en van de supercamera die ’s nachts net zulke scherpe beelden maakt als overdag moeten er dan 250 verkocht zijn. ,,Dat is onze road to impact.’’

””Andere fabrikanten claimen nul procent foutmarge, dat bestaat niet en wij tonen dat met onderzoek aan””

Het maken van de pillenmachine is een heel ander verhaal, maar past precies in zijn ‘road to impact’. Bijna foutloos verpakt het apparaat medicijnen zodat patiënten altijd de juiste medicatie kunnen nemen. ,,Ik wilde naast de software ook gewoon een product, een machine maken. Eentje die je kunt vasthouden met tandwieltjes en radartjes waar je bij wijze van spreken olie in kunt spuiten.’’ In het dorp bij Baarda zocht een apotheker een apparaat waarmee hij pillen kon verpakken. ,,Met de hand vulde hij pillenzakjes en maakte zo individuele medicijnverpakkingen. Die zakjes aan elkaar maakt een rolletje waarin medicijnen zitten voor een hele week, dat is superslim bedacht.’’ Bestaande verpakkingsmachines maakten echter zoveel fouten dat mensen verkeerde of onvoldoende medicatie kregen. ,,Door een foto van de pillen de maken controleert onze machine de inhoud van de zakjes en hebben wij de foutmarge weten terug te brengen naar 1,3 op 1 miljoen zakjes. Andere fabrikanten claimen nul procent foutmarge, dat bestaat niet en wij tonen dat met onderzoek aan.’’

Defensietechniek

Beeldherkenning is de rode draad in alles wat ZIUZ doet. De derde bedrijfstak van ZIUZ is dan ook surveillance. Als de politie iemand verdenkt van een zwaar misdrijf hangt Baarda camera’s op. Zo verzamelt hij 168 uur video per week en maakt dan een samenvatting van de highlights. ,,We kunnen objecten herkennen, zien of mensen staan te praten. Als we alle belangrijke momenten achter elkaar monteren houden we een half uur video over. Dat scheelt de politie heel veel werk.’’ Maar dat is niet alles. Baarda zag dat de videokwaliteit van de surveillancebeelden zo slecht was dat veel details verloren gingen. ,,Ik heb een camera ontwikkelt die wel in de nacht kan zien. Ik wilde een camera maken die gewoon all the way ging. Als je met deze camera niets kan zien, dan is het niet te zien. Er zit defensietechniek in, die ontwikkeld is door Innovatiecluster-partner Photonis.’’

Innovatiecluster Drachten

,,Het Innovatiecluster Drachten vind ik een fantastisch concept. Je denkt al die tijd dat wat wij doen is normaal, maar nu komen we erachter dat we wat toevoegen. Bovendien heb ik de wijsheid ook niet in pacht. De kleinere bedrijven binnen het Innovatiecluster kunnen van de grote leren hoe je processen op orde brengt. En de grote jongens leren van de kleintjes hoe je flexibel en wendbaar blijft.’’ Nieuwe medewerkers melden zich vanzelf, daar hoeft Baarda geen moeite voor te doen. Maar de juiste, autonome en creatieve geesten vinden is wat anders. ,,Het is echt een ingewikkelde zoektocht, een advertentie plaatsen werkt niet. We zitten midden in een professionaliseringslag. De productie moet beter, de logistiek moet beter, en R&D moet procesmatiger. Op gebied van HR en smart factory kunnen we veel van onze partners in het Innovatiecluster leren. Tegelijkertijd brengen wij een totaal andere wijze van innoveren en is onze kijk op businesscases anders dan die van de rest.’’ Baarda stimuleert eigen medewerkers bijvoorbeeld om hun cv op orde te hebben. ,,Wil je me kwijt?, reageren ze dan. Ik vertel dat ze niet weg hoeven, maar dat ik het belangrijk vind dat ze onafhankelijk van me zijn. Dan zijn medewerkers sterker en geven ze betere adviezen en is de kans dat ze groeien veel groter.’’ Als het goed gaat met het bedrijf wil Baarda daar samen met zijn medewerkers van genieten. ,,Ik geloof niet in bonussen, de salarissen moeten gewoon goed zijn. Dit jaar mogen onze medewerkers 10 procent van de bedrijfswinst zelf onderling verdelen. Onderling weten ze dondersgoed wie een stap extra zet en wie niet. In vier groepjes mogen ze het geld verdelen, dat is best spannend. We laten ze niet helemaal los, waar nodig ondersteunen we ze bij de verdeling. Ik realiseer me dat hiermee we nogal wat vragen van de mensen. Er is een escape: ze mogen unaniem en anoniem weten of iedereen het er mee eens is. Is er maar één ‘nee’, dan verdeel ik het geld zelf. Wat we hiermee beogen is bewustwording op het proces van feedback geven en ontvangen. Dat is waar het eigenlijk om draait als je de beste wilt zijn.’’